|
22 november 2005
Beroep: opruimen
Gemiddeld wonen we met minder mensen in grotere huizen dan vroeger. Meer ruimte dus om overal meubels neer te zetten en kasten vol te stouwen. Ook is er meer geld om van alles en nog wat te kopen. In gezinnen waar moeder en vader beiden werken kan dit leiden tot een regelrechte chaos. Maar bij hen niet alleen. Ook alleenstaanden met een uit de hand gelopen hobby of regelrechte verzamelwoede zien er vaak geen gat meer in. Ze vallen over de rotzooi, kunnen niets meer vinden, vermijden het in bepaalde kamers te komen, maar stellen het moment iedere keer weer uit om de troep te lijf te gaan. Het lijkt hopeloos, want waar moet je in hemelsnaam beginnen?
In sommige huizen is er in de loop der jaren zon puinhoop ontstaan dat er nauwelijks nog van woongenot sprake is. Een vrouw meldde de politie dat er in haar flat was ingebroken. Een agent kwam de schade opnemen. Bij het inspecteren van de woning riep hij ontzet uit dat de inbreker wel heel erg had huisgehouden, overal openstaande en uitpuilende kasten, troep op de grond en half open zakken en dozen. De vrouw moest bekennen dat niet de inbreker schuldig was, maar zijzelf. Dit was de normale situatie waarin ze al jaren leefde.
Vanwege mijn werk in de gespecialiseerde gezinszorg ben ik nogal eens met dergelijke overvolle en vervuilde (pak)huizen in aanraking gekomen. Daar heb ik de nodige ervaring opgedaan. Meestal weet ik wel hoe zon probleem aangepakt kan worden. En hoe met de weerstand van de cliënten om te gaan. Doorgaans ziet men er ontzettend tegenop en is bang om afstand te doen van geliefde spulletjes. Dat werk doe ik nu ook binnen het Lets-ruilsysteem. Zo kom ik bij mensen thuis die zich normaal gesproken dergelijke hulp niet kunnen veroorloven.
Dat er een markt bestaat voor deze vorm van dienstverlening blijkt onder andere uit de talrijke nieuwe bedrijfjes, waar men een personal organizer kan inhuren. Die helpen je om je huishouden te reorganiseren. En... om te voorkomen dat het binnen de kortste keren weer een zooitje is. Dit werk heeft raakvlakken met dat van een gewone werkster, maar verschilt er toch behoorlijk van. In plaats van opdrachten te krijgen, die je in je eentje uitvoert, neem je als organizer zelf het heft in handen. Omdat er continu beslissingen genomen moeten worden kun je dit werk niet zonder je cliënten doen. Zij moeten uiteindelijk toestemming geven wat weg kan en wat blijft.
Een vrouw vroeg me om samen alle boekenkasten door te lopen. Alleen lukt het me niet. Bij ieder boek komen er herinneringen naar boven. Dan ga ik in een boek bladeren, lees hele passages, vergeet waar ik mee bezig ben. Dat schiet niet op. Na een paar uur vind ik mezelf terug en ben niet verder gekomen dan een half plankje.
Bij de BBC draait al een tijd een populair programma over chaosbestrijding: Life Laundry. De personal organizer is in dit geval een psychologe, die de bewoners van de dichtgeslibde leefruimten met praktische adviezen en veel begrip tegemoet treedt. Zij staat aan het hoofd van een heel team van helpers, sjouwers, schoonmakers, schilders, behangers en woninginrichters die spullen afvoeren naar kringloopprojecten en rommelmarkten en het huis opknappen en herinrichten. Het is leuk en soms ontroerend naar zon programma te kijken, maar je realiseert je dat slechts een enkele geluksvogel op die manier geholpen kan worden.
De rest van de bevolking mag al in zijn of haar handjes knijpen als er één persoon bereid is een aantal dagen achter elkaar te helpen. Uit de literatuur zijn verschillende methoden bekend, al zijn die niet altijd uitvoerbaar. Om bijvoorbeeld eerst al je spullen per categorie bij elkaar te kunnen zoeken en uit te schiften heb je veel ruimte nodig en die is er vaak niet.
Een van mijn beproefde methoden is om de eigenaar van het pand een plattegrond te laten tekenen van de verschillende ruimten en ook de kasten in te tekenen. Dan stel ik voor met de kleinste, meest eenvoudige ruimten te beginnen en die samen naar wens op te ruimen. Eerst alles eruit, schoonmaken en beslissen wat terug mag. Als beloning mag die plek op de plattegrond ingekleurd worden. Ook laat ik telkens bijhouden hoeveel zakken en dozen er het huis uitgaan, onderverdeeld in vuilnis, papier, glas, spullen voor de kringloop, om te verkopen of weg te geven.
Na de wc, de hal, en de gang, volgen de badkamer, de keuken, en de slaapkamer. De moeilijkste ruimten komen het laatst. Ondertussen verplicht mijn cliënt zich de ruimten die klaar zijn op orde te houden. Dagelijks aan elke ruimte een paar minuten tijd besteden is vaak al genoeg. En zo gaan we verder. Niet iedereen zoekt hulp voor een heel huis. Soms gaat het om een paar kasten die uitpuilen, een wanordelijke papierberg of een kelder waarvan de deur niet meer open kan omdat hij zo volgestouwd is. Het is vrij zwaar werk, maar ook erg dankbaar. De cliënten verbazen zich er vaak over dat iemand dit soort werk, zich daar niet te goed voor voelt. Soms zijn ze de radeloosheid nabij; samen werken aan de oplossing van het probleem is een enorme steun.
Als de klus geklaard is kan de een weer met een gerust hart bezoek in de huiskamer ontvangen, de ander kan zijn rekeningen weer terugvinden en nummer drie heeft nu een gezellige logeerkamer in plaats van een rommelhok.
|
