Hanneke
van Veen

Even voorstellen...

Meer weten over sparen?

Op basis van dit weblog verscheen een boek:
Het kan alleen maar beter worden & andere opbeurende verhalen
Via deze website te bestellen, zonder verzendkosten.
KLIK HIER

Archief 2006, week 32

12 augustus 2006

Pake (1)

Mijn grootvader van vaders kant was een markante man, van beroep dominee bij de Nederlands Hervormde Kerk. Wij noemden hem op zijn Fries Pake en zijn vrouw Beppe. Handig omdat we zo nooit in de war raakten met de andere grootouders die doodgewoon opa en oma heetten. Van Pake zijn een paar prachtige verhalen en anekdotes bekend. Op het moment dat hij hoorde dat ik zwanger was (ik was niet getrouwd en pas zeventien jaar) stak hij mijn moeder een hart onder de riem met een citaat van Professor Bolland: Wie een maagd trouwt is een klootzak. Mijn moeder vertelde me dit overigens jaren later en liet me als bewijs het briefkaartje zien waarop Pake deze opmerkelijke boodschap destijds had neergekrabbeld. Een bijzonder onorthodoxe reactie, waar we beiden erg om moesten lachen.

Pake was lange tijd dominee in Friesland. Mijn oudere zussen bewaren allerlei herinneringen aan spannende logeerpartijen in de pastorie te Tsjummarum. Een oud huis met een grote moestuin vol bessenstruiken. Dat heb ik tot mijn spijt niet kunnen meemaken, want ik was nog niet geboren of te klein. Tegen de tijd dat ik groot genoeg was, was Pake al elders in Nederland benoemd. Uit die Friese periode stamt een verhaal dat veel indruk op me maakte. Of het helemaal waarheidsgetrouw is weet ik niet, maar zo ongeveer is het me verteld en zo heb ik het onthouden. (lees onder de foto van Pake en zijn gezin verder)

Op een dag hoorde Pake van de plotselinge dood van een boer die tot zijn kerkgemeente behoorde. Deze boer liet een vrouw en een aantal kinderen achter, en het zag er naar uit dat het gezin de kleine gepachte boerderij waar ze woonden zou moeten verlaten, omdat de eigenaar die wilde verkopen. De weduwe was arm en zou het gevraagde bedrag onmogelijk kunnen opbrengen. Dat ging Pake erg aan het hart. Na het sterfgeval zou de vrouw het bedrijf alleen moeten voortzetten en dat was al moeilijk genoeg. Maar nu was er ook nog de dreiging dat ze haar huis en bron van inkomsten kwijt zou raken. Daarom startte Pake een inzameling. Hij ging op huisbezoek bij rijke en minder rijke gemeenteleden, legde de situatie uit en vroeg allen naar vermogen in de buidel te tasten voor het getroffen gezin. Bij de meesten lukte het hem; hier een paar kwartjes, daar een gulden of een daalder. Alles was welkom. Toch ontbrak er na een aantal dagen hard werken nog steeds een gedeelte van de benodigde koopsom.

Pake ging opnieuw op pad en zette alles op alles. Hij praatte als brugman en werkte de mensen op hun gemoed. Bij de vrouw van een rijke herenboer werd hem, ondanks zijn verwoede pogingen, direct duidelijk gemaakt dat hij aan het verkeerde adres was. Pake kon zijn oren niet geloven. Hij keek om zich heen naar het schitterde huis en de prachtige spullen die hij in de kamer zag staan. Deze mensen konden toch gemakkelijk een rijksdaalder missen? Zij zouden er geen boterham minder om eten. De boerin liet zich echter niet vermurwen en wees hem resoluut en op een onaangename koude manier de deur. Er zat voor Pake niets anders op dan te vertrekken. De vrouw liet hem niet uit. Dat was teveel moeite.

Op weg naar de buitendeur, in de hal kwam Pake opeens op een idee. Hij zakte door de knieën en liet zich op de koude stenen vloer zakken. Nu was het een kwestie van geduld hebben. Na een aantal uren kwam de boerin er tot grote ontsteltenis achter dat de dominee het pand niet had verlaten, maar daar zomaar op zijn achterste in de gang zat. Ze kon haar ogen niet geloven. Dominee, dominee, wat is er in hemelsnaam met u aan de hand. Bent u niet goed geworden of misschien gevallen? Pake bleef zitten en gaf te kennen dat er met hem niets aan de hand was en dat hij het nog uren vol zou kunnen houden als dat nodig was. De boerin begreep er nu helemaal niets meer van. Maar dominee, dat kan toch niet, dat is toch geen manier van doen. Het is daar toch veel te koud in die gang. Komt u toch alstublieft overeind. Ze begon aan hem te sjorren en wilde hem van de grond trekken. Maar Pake bleef ondanks de kou en de ongemakkelijke houding zitten waar hij zat. Ik blijf zitten tot uw hart gaat spreken en ik geld krijg voor die arme mensen.

Grote consternatie. De boerin ging boos en hoofdschuddend naar de huiskamer, maar kwam uiteindelijk toch terug met het gevraagde. Pake had gewonnen en kon tevreden een rijksdaalder aan het ingezamelde bedrag toevoegen. Nu kon het boerderijtje gekocht worden en op naam van de weduwe gezet.